„Namazana kao lisica“ nije samo izreka – ova divlja životinja zaista je oličenje lukavstva, prilagodljivosti i snalažljivosti. U Srbiji je prisutna gotovo svuda – od vojvođanskih ravnica do planinskih krajeva. Mada se često posmatra kao štetočina, zbog napada na sitnu divljač i živinu, lisica ima i značajnu sanitarnu ulogu u prirodi. Zanimljivo je da prosečna lisica godišnje može pojesti više od 2.000 glodara, čime doprinosi suzbijanju prenosioca bolesti – što je podatak koji potvrđuje njen ekološki značaj.
Rasprostranjenost lisice u Srbiji i staništa
Lisica (Vulpes vulpes) je rasprostranjena širom Srbije. U Vojvodini je ima u gotovo svim oblastima – od ritskih šuma i pustara Banata, preko brdovitog Srema, pa sve do ređih populacija u Bačkoj ravnici. Prilagodila se raznim terenima, a neretko se može videti i u blizini ljudskih naselja. U urbanim sredinama, poput gradova, sve češće se pojavljuje u potrazi za hranom, najčešće po kontejnerima.
Fizičke osobine i vrste lisica
Lisica spada u porodicu pasa (Canidae), a po veličini zauzima sredinu između psa i vuka. Dostiže dužinu do jednog metra, visinu do 40 cm i težinu do 10 kg. Najčešća vrsta u Srbiji je obična ili poljska lisica, prepoznatljiva po crvenkastom krznu i dugačkom repu. Pored nje postoje i tamnija varijanta, krstašica, kao i retka srebrna lisica koja se gaji na farmama zbog krzna. Životni vek lisice u prirodi je do 15 godina.
Lisica je svaštojed. U prirodi se hrani glodarima, zečevima, fazanima, ali i kokoškama kada se približi seoskim domaćinstvima. Ne libi se ni voća – naročito u jesen kada rado jede grožđe. Upravo zahvaljujući ovako raznovrsnoj ishrani, lisica ima bitnu ulogu sanitarnog regulatora u prirodi – suzbija populacije miševa, pacova i drugih prenosioca zaraza. U tom smislu, ponekad više koristi nego šteti.
Lov, bolesti i kontakt sa ljudima
Lisica je u Srbiji van režima zaštite i može se loviti tokom cele godine. Najčešće se koristi karabin manjeg kalibra ili sačmarica, i to iz čeke ili tokom pogona na drugu divljač. Danas se lisica retko lovi zbog krzna, već prvenstveno radi regulacije brojnosti.
Najveće opasnosti za lisicu predstavljaju šuga i besnilo. U slučaju da se životinja ponaša neuobičajeno pitomo, priđe domaćinstvu i ne beži od ljudi – postoji velika verovatnoća da je zaražena besnilom. U takvim slučajevima neophodan je oprez i prijava nadležnim službama.