Da li ste znali da čak i biljka visine svega 20 cm može da proizvede stotine zrna crnog bibera? Iako se najčešće uzgaja u tropskim krajevima poput Indije i Šri Lanke, crni biber uspešno može da se gaji i u domaćim uslovima – kao sobna biljka! Uz minimalne zahteve i uz malo strpljenja, možete imati sopstveni izvor svežeg začina koji ne samo da poboljšava ukus hrane već ima i značajne zdravstvene benefite. Prema podacima Statista, globalna proizvodnja crnog bibera premašuje 500.000 tona godišnje, što ga čini jednim od najtraženijih začina na svetu.
Crni biber – začin, lek i ukras
Crni biber (Piper nigrum) je biljka penjačica poreklom iz Južne Indije, gde se gaji već preko 2000 godina. U našim uslovima može se uzgajati kao kućna biljka u saksiji, naročito ako se leti iznosi na terasu, a zimi unosi u kuću. Ova biljka voli polusenku, vlažnu, ali propusnu zemlju, i temperature iznad 15°C – što je savršeno za prozorske daske ili zatvorene terase.
Zanimljivo je da se sve četiri vrste bibera (crni, beli, zeleni i crveni) dobijaju sa iste biljke, samo u različitim fazama zrelosti i obrade plodova.
Uslovi za uspešno gajenje crnog bibera
Crni biber najbolje uspeva u saksijama koje imaju oslonac – štap, rešetku ili mrežu, jer biljka prirodno raste kao loza. Saksija treba da bude glinena i dobro drenirana, kako bi se sprečila pojava truleži korena. Zemlja mora da se osuši između dva zalivanja, a idealna temperatura za rast je 21–28°C.
Postavite biljku pored prozora sa istočne ili zapadne strane, gde ima dovoljno indirektnog svetla. Tokom zime, biljka ulazi u fazu mirovanja, pa se zalivanje i prihranjivanje svodi na minimum.
Plodovi, cvetanje i berba
Biljka crnog bibera cveta tokom leta, a formira plodove u obliku zelenih bobica koje vise u grozdovima. Kada bobice pocrvene – to je znak zrelosti. Za crni biber plodovi se beru dok su još zeleni i suše se na suncu dok ne pocrne. Beli biber se dobija tako što se zrele crvene bobice ogule i osuše.
Zanimljivo je da i manje biljke mogu da rađaju – čak i one od 20 cm visine mogu dati do 100 plodova po sezoni.
Bolesti i zaštita – kako da očuvate biljku
Crni biber je otporna biljka, ali može biti podložna truleži korena ako je zemlja stalno vlažna. Takođe, u retkim slučajevima se može javiti vunasta vaš – uglavnom ako je biljka u kontaktu sa zaraženim biljkama.
Ako primetite crne tačke na poleđini lista – to nisu štetočine! U pitanju su prirodni eksudati – šećerne kuglice koje vremenom potamne, ali ne predstavljaju nikakvu opasnost.